... "επάγγελμα" αναγνώστης ...

*
Νίκος Τσαγκρής
***
*

Η ανάγνωση έγινε... διαστροφή!

*

Υποτίθεται πως είμαι δημοσιογράφος. Αν, ωστόσο, με ρωτούσε κάποιος - σοβαρά μιλάμε - να του πω τι ακριβώς είμαι, θα του απαντούσα «αναγνώστης». Αφού, από τότε που έμαθα γραφή και ανάγνωση, άρχισα να διαβάζω μανιωδώς ό,τι τυπωμένο έβρισκα γύρω μου. Αδιακρίτως, ενστικτωδώς, όπως τρώμε: δοκίμαζα το «φαγητό» και αν ήταν νόστιμο το έτρωγα, αν ήταν άνοστο το πετούσα. Είμαι, ήδη, αναγνώστης 50 ετών, αλλά αισθάνομαι αχόρταγος, όπως τότε που έκανα κοπάνες απ' το γυμνάσιο και τρύπωνα στις βιβλιοθήκες, να βρω κάτι νόστιμο να διαβάσω. Τώρα πια μπο­ρώ να ομολογήσω ότι η ανάγνωση είναι το πάθος μου, η μικρή μου δια­στρο­φή: μια συνουσία μυστική με κορ­μιά - κεί­μενα σε ατελείωτες χάρτινες σελίδες με την ολοκλήρωση να μην έρχεται ποτέ!...

Γράφω αυτό το κείμενο την Τετάρτη του Πάσχα, στο «καφέ» ενός μεγάλου βιβλιοπωλείου της Αθήνας, με μια τσά­ντα, φίσκα από τυπωμένα αντικεί­μενα του πόθου μου, κάτω απ’ το τρα­πέζι. Λί­γο πριν, περιδιαβάζοντας στους πά­γκους, με χιλιάδες βιβλία απλωμένα γύρω, έμενα έκθαμβος σαν... Θέμος Αναστα­σιάδης μπρος στις ημιτσίτσιδες μοντέλες που κοσμούν τις εκπομπές του!... Οταν γράφω ως δημο­σιογράφος - μια και κάποτε, εντελώς τυχαία, απέκτησα αυτή την ιδιότητα -  προσπαθώ να γράφω σαν συγγραφέας περισσό­τερο παρά σαν δημοσιογράφος. Ελπίζω ότι αυτό δεν είναι ψώνιο, κεκτημένο απ' τη βασική μου ιδιότητα, του αναγνώστη λογο­τε­χνίας, αλλά αντανακλαστική, αμυντική, κίνηση επιβίωσης στον παρακμάζοντα χώρο της ανάγνωσης.

Ηδη στα τέλη του 19ου αιώνα, ο Χ.Τζ. Γουέλς προφήτευε την κατάργηση της ανάγνωσης και την αντικατάστασή της απ' την τηλεόραση και το βίντεο. Προέβλεπε, μάλιστα, ότι η προφορική γλώσσα θα εκφυλιζόταν σε ημιάναρ­θρους γρυλισμούς, τουλάχιστον για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Ευτυ­χώς, προς το παρόν τουλάχιστον, ο... μελλοντολόγος επιβεβαιώνεται μόνο ως προς το δεύτερο. Αφού, ιδιαίτερα ο τηλεοπτικός λόγος, τείνει να εκφυλιστεί σε ημιάναρθρους γρυλισμούς.

Ευτυχώς ο γραπτός λόγος αντέχει, ακόμα και ως ρεπορτάζ, στις σελίδες των εφημερίδων. Ωστόσο καθώς ο «πολιτι­σμός της ανάγνωσης» πλήττεται βάναυ­σα από τον «πολιτισμό της εικό­νας», τα ευγενή μέταλλα αισθη­τικής και κουλτού­ρας που, ανά τους αιώνες, προήγαγε ο γραπτός λόγος, μεταλλάσσονται, σκου­ριάζουν, ατροφούν. Ενώ οι αναγνώστες, εμείς οι αδιόρθωτοι αναγνώστες, είμαστε ήδη μία... δακτυλοδεικτούμενη μειο­νότητα. Ας ελπίσουμε περιστασιακά...
---
Σημ.: την επιμέλεια της εικονογράφησης είχαν οι stavrovelonies