... άλλο πολίτης, άλλο μητροπολίτης ...

*
Παντελής Μπουκάλας
***
*

Μητροπολίτες και πολίτες

*

Το δικαίωμα του πολίτη να έχει άποψη για τα κοινά και να την εκφράζει δημόσια επικαλείται συχνά πυκνά ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ανθιμος. Υιοθετεί δηλαδή με τη σειρά του το επιχείρημα που έχουν διατυπώσει και άλλοι αξιωματούχοι της Εκκλησίας πριν από αυτόν. Καμία αντίρρηση. Μόνο που ένας ιερωμένος δεν είναι «μέσος» ή «απλός» πολίτης, όπως συνήθως τον ορίζουν τα μέσα επικοινωνίας και όπως θέλει να αυτοπαρουσιάζεται ο Θεσσαλονίκης, απροσδοκήτως μετριόφρων. Ακόμα και ο ταπεινότερος λευίτης εξακολουθεί να διασώζει, τουλάχιστον στους μη αστικούς χώρους, αρκετό από το σεβασμό με τον οποίο αντιμετωπίζονταν από παλιά οι ιερείς. Κι ο σεβασμός γίνεται δέος όταν το χριστεπώνυμο πλήρωμα έχει απέναντί του κάποιον βαθμοφόρο της ιεροσύνης, όποιος κι αν είναι ο βαρύς τίτλος του.

Δεν είναι αποκλειστικό γνώρισμα της χριστιανικής θρησκείας ή της ελληνικής κοινωνίας αυτό. Οι θρησκείες γεννούν (ταυτόχρονα και αδιαχώριστα) την ελπίδα και τον φόβο στην ψυχή των πιστών τους. Κι αν κάθε κράτος διαθέτει στο εσωτερικό του το μονοπώλιο της «νόμιμης» (δηλαδή της αυτονομιμοποιούμενης) υλικής βίας, αυτές διαθέτουν το μονοπώλιο της μεταφυσικής και πνευματικής βίας, που συχνά λειτουργεί περισσότερο εκφοβιστικά απ’ οποιαδήποτε υλική.

Αλλο πολίτης, λοιπόν, άλλο μητροπολίτης. Ποιος απλός πολίτης άραγε έχει το πλεονέκτημα ή το προνόμιο του άμβωνα, που και μόνος του αρκεί για να δώσει στο κήρυγμα ένα βάρος που δεν το έχει και δεν το δικαιούται αφ’ εαυτού; Ποιος απλός πολίτης έχει στη διάθεσή του τακτική εκπομπή, κυριακάτικη, σε κρατικό κανάλι, για να μπορεί να κηρύσσει και από εκεί, συμπληρωματικά, απευθυνόμενος σε όσους δεν φρόντισαν να εκκλησιαστούν; Ποιος απλός πολίτης βρίσκει τις πόρτες και τα παράθυρα όλων των καναλιών ανοιχτά, οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, για να παρεμβαίνει σε θέματα πολιτικά, από τη σκοπιά πάντοτε ενός ακραίου συντηρητισμού; Ούτε καν οι άλλοι (πλην του κ. Ανθιμου) μητροπολίτες δεν έχουν τόσα μέσα (ή Μέσα) στη διάθεσή τους, οπότε ποια δυνατότητα παρέμβασης να περιμένουμε από έναν μέσο πολίτη;

Οχι, δεν είναι ο άσημος και δίχως εξουσία τίτλος του απλού πολίτη αυτός που διεκδικεί ο μητροπολίτης Ανθιμος, γιατί σαν απλός πολίτης θα είχε κάθε δικαίωμα να κρίνει, αλλά θα όφειλε να αναγνωρίσει και σε όλους τους υπόλοιπους το δικαίωμα να τον κρίνουν. Στις φιλοδοξίες του ταιριάζει περισσότερο ο τίτλος του εθνάρχη. Γι’ αυτό και, χριστιανός άνθρωπος, αντί να ανέχεται την κριτική που του ασκείται, αναθεματίζει τους κριτές του, στέλνοντάς τους στο πυρ το εξώτερον. Κι επειδή αυτό είναι ολίγον μεταφυσικό και ακίνδυνο, ο πολιτευόμενος μητροπολίτης φροντίζει να κόβει εδώ, στην παρούσα ζωή, τα φτερά όσων δεν τον αποδέχονται διπλά εξουσιαστικό, με τα άμφια και το σκήπτρο του καισαροπαπισμού.
---
Σημ.: την επιμέλεια της εικονογράφησης είχαν οι stavrovelonies