Τετάρτη 15 Ιουνίου 2011

... ληστές και θύματα ...

*
Ρούσσος Βρανάς
***
*
ΔΡΟΜΟΙ
*
Η οικονομική...
 ... ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα λαών που έπεσαν το βράδυ στο κρεβάτι πλημμυρισμένοι από την ευφορία μιας απατηλής ευημερίας και ξύπνησαν το πρωί στη «φυλακή του οφειλέτη». Ενας λαός μπορεί να βρεθεί σε μια τέτοια φυλακή ύστερα από έναν οικονομικό πόλεμο, μια κερδοσκοπική επίθεση ή μια αποτυχία μεγαλεπήβολων προγραμμάτων. Και τότε το κράτος έχει μονάχα δύο επιλογές: είτε θα αφήσει τους δανειστές να επιβάλουν τη βούλησή τους σε όλους τους άλλους είτε θα αναζητήσει τρόπους να ελαφρύνει το βάρος του χρέους ώστε να ανακάμψει η παραγωγική μηχανή της οικονομίας.

Οι περίοδοι...
... μετά τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους προσφέρουν τα δύο μεγάλα ιστορικά παραδείγματα της σωστής αλλά και της λανθασμένης διαχείρισης του επαχθούς χρέους. Οπως γράφει ο Ρόμπερτ Κάτνερ στο περιοδικό «Αμέρικαν Σπεκτέιτορ», το 1919, στη συνδιάσκεψη των Βερσαλλιών, επικράτησε η λογική των δανειστών και έτσι υπονομεύτηκε η μεταπολεμική ανάκαμψη στην Ευρώπη. Η Βρετανία και η Γαλλία ήθελαν να κάνουν τη Γερμανία να ματώσει προκειμένου να πληρώσει τα τεράστια πολεμικά χρέη τους προς τους τραπεζίτες. Ο οικονομολόγος Τζον Μέιναρντ Κέινς προειδοποιούσε προφητικά από τότε πως αυτή η πολιτική θα κατέστρεφε τη γερμανική οικονομία, θα έφερνε παγκόσμια ύφεση και θα προκαλούσε και νέο παγκόσμιο πόλεμο. Η Ιστορία δυστυχώς τον δικαίωσε. Με αυτήν την εμπειρία, το σύστημα που προέκυψε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο έδωσε έμφαση στην οικονομική ανάκαμψη τόσο των νικητών όσο και των ηττημένων. «Σήμερα, όμως, αυτή η λογική έχει ανατραπεί», επισημαίνει ο Κάτνερ. «Οι δανειστές έχουν ξαναπάρει το πάνω χέρι. Οι τραπεζίτες απαιτούν φθηνό χρήμα για τους ίδιους και δρακόντειους όρους για τους άλλους. Η τραπεζοκρατούμενη Ευρωπαϊκή Ενωση τιμωρεί την Ελλάδα αντί να της επιτρέψει να αναπτυχθεί. Και στις ΗΠΑ, οι κάτοχοι στεγαστικών δανείων αφήνονται να βουλιάζουν στο κόκκινο. Παντού, η λιτότητα διατυμπανίζεται ως ο δρόμος προς την ανάπτυξη, μολονότι στερεί από την οικονομία την παραγωγική της δυνατότητα».

Το πρώτο...
 ... πράγμα που σκέφτονται οι ληστές των οικονομιών όταν ένας οφειλέτης τους φτάσει στο κόκκινο, είναι αν αξίζει περισσότερο νεκρός ή ζωντανός. Συνήθως η απάντηση είναι «ζωντανός». Και τότε του προσφέρονται διευκολύνσεις (επιμηκύνσεις, αναδιαρθρώσεις, δηλαδή, για να μην παίζουμε με τις λέξεις, μια μερική στάση πληρωμών κατά την οποία οι ζημιές επιμερίζονται ανάμεσα στον δανειστή και τον οφειλέτη). Τώρα, όμως, οι ίδιοι αυτοί ληστές λένε πως κάθε οφειλέτης έχει ηθικό καθήκον να ξεπληρώνει το χρέος του στο ακέραιο. Οσοι συντάσσονται με τη λογική της λιτότητας αυτών των ληστών, είναι σαν να περνούν οι ίδιοι στον λαιμό τους τη θηλειά που έχουν ετοιμάσει γι' αυτούς οι τραπεζίτες.

Η διεστραμμένη...
 ... λογική της συντριβής των οφειλετών παρασέρνει στο βάραθρο ολόκληρη την οικονομία, καταλήγει ο Κάτνερ. Μπορεί αυτοί οι ληστές να έχουν εξασφαλίσει τον πολιτικό έλεγχο των χωρών, αλλά με αυτήν τη λογική δεν θα υπάρξουν νικητές, αλλά μονάχα ηττημένοι, δανειστές και οφειλέτες.

---
Σημ.: την επιμέλεια της εικονογράφησης είχε η Stavrovelonia

Δεν υπάρχουν σχόλια: