... κι ο θάνατος, μέρος του θεάματος ...

*
Παντελής Μπουκάλας
***
*
Θανάσιμο θέαμα
*

Πάνε χρόνια τώρα που το ανοίκειο έγινε μέρος του καθημερινού, κι ο θάνατος ένα κομμάτι του θεάματος που καταναλώνουμε μπροστά στη μικρή ή τη μεγάλη οθόνη. Και δεν μιλάμε πια για μια α λα Χίτσκοκ αναπαράσταση του θανάτου (ούτε βέβαια για την απλή αγγελία ενός φόνου, όπως στην αρχαία τραγωδία), αλλά για τη σχεδόν πορνογραφικής αντίληψης καταγραφή όλο και βιαιότερων φονικών. Και η ηπιότερη αστυνομική ταινία (για να μην αναφέρω όσες εμφανίζουν λυκανθρώπους, βαμπίρ, ακέφαλους καβαλάρηδες, άλιεν και λοιπά αιμοδιψή πλάσματα), από αυτές που προβάλλονται σε ώρες που τα παιδιά δεν έχουν πάει για ύπνο, εκδιπλώνουν το ισχνό σενάριό τους με μιαν ατελεύτητη αλληλουχία φόνων που παρασταίνονται καταλεπτώς.

Τμήμα του θεάματος που καθημερινά γευόμαστε είναι βέβαια και το αθλητικό, το οποίο τα τελευταία χρόνια, και με στόχο την υπερπαραγωγή αδρεναλίνης, ενδίδει στο μικρόβιο της υπερβολής και της βίας, ακόμα κι αν αυτό θέτει σε σοβαρότατο κίνδυνο τους αθλουμένους. Τον θάνατο του Γεωργιανού αθλητή Νοντάρ Κουμαριτασβίλι, ετών είκοσι δύο, στο Βανκούβερ, λίγο πριν ξεκινήσουν οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί, τον καταναλώσαμε κι αυτόν σαν ένα τμήμα του θεάματος: η εικόνα της θανάσιμης σύγκρουσης, αλογόκριτη, δίχως ψηφιδωτά και γκρίζες ζώνες, παρουσιάστηκε λίγο πριν προβληθούν οι εικόνες της εναρκτήριας τελετής και επίσης λίγο πριν από τις δακρύβρεκτες δηλώσεις του κ. Ζακ Ρογκ, που πάντως δεν σκέφτηκε την πιθανότητα να ματαιωθούν οι αγώνες. Ούτε και το φετινό Κόπα Αφρικα άλλωστε ματαιώθηκε μετά τη φονική επίθεση Σομαλών ανταρτών εναντίον του λεωφορείου που μετέφερε την εθνική ομάδα του Τόγκο. Και βέβαια δεν σταμάτησε ούτε πρόκειται να σταματήσει το Ράλι Ντακάρ (ή μήπως Ράλι Μολώχ;) παρά τους ετήσιους προδιαγεγραμμένους θανάτους οδηγών, θεατών ή περαστικών.

Και ο θάνατος του Γεωργιανού, προδιαγεγραμμένος ήταν. Η μικρή του θητεία σε ένα άθλημα που παίζεται στα όρια δεν θα μπορούσε να τον βοηθήσει σε μια πίστα κατασκευσμένη για να αναπτύσσει το έλκηθρο απίστευτες ταχύτητες και στην οποία είχαν κινδυνέψει αθλητές με πολύ μεγάλη πείρα. Οι αθλητές αυτοί είχαν προειδοποιήσει έγκαιρα τους οργανωτές και τη ΔΟΕ. Μάταια. Η επιζήτηση των ρεκόρ, το όνειρο της καταγραφής στο βιβλίο Γκίνες, η επιδίωξη της μαζικής υπερέκκρισης αδρεναλίνης, ο εντυπωσιασμός, άρα και το κέρδος από τις θεαματικές εικόνες που θα βγουν στην αγορά, αυτές είναι οι προτεραιότητες. Η ίδια άλλωστε η στιγμή του θανάτου, το είπαμε ήδη, παρουσιάστηκε σαν μια εικόνα σχεδόν σαν όλες τις υπόλοιπες, εξουδετερωμένη, για να καταντήσει έτσι οικείο το ανοίκειο. Μα μήπως στο τέλος κάθε χρόνου, όταν οι τηλεοράσεις κάνουν τα αφιερώματά τους, τι δείχνουν σαν «χαριτωμένα αθλητικά στιγμιότυπα»; Σκηνές αθλητικής υπερβολής, κινδύνου και βίας δείχνουν (αυτοκίνητα και μηχανές που ντελαπάρουν ή συγκρούονται, σκιέρ που τσακίζονται, ξυλοπατινάδες στο χόκεϊ), με την παρηγορητική επισήμανση ότι δεν σημειώθηκε θάνατος. Ε, τώρα σημειώθηκε θάνατος. Και τίποτε δεν θ’ αλλάξει.
---
Σημ.: την εικονογράφηση επιμελήθηκαν οι Stavrovelonies