... Ρόμι Σνάιντερ - μια ζωή, ένα έπος ...

*
Δημήτρης Δανίκας
***
*

Αλησµόνητη στιγµή

*

Πέρασαν τριάντα πέντε χρόνια αλλά δεν µπορώ να ξεχάσω ούτε µισή σκηνή. Κάθε δευτερόλεπτο µού σκάλιζε την ψυχή.

Θεά σου λέω. Ποτέ άλλη γυναίκα στην οθόνη σαν κι αυτή. Η Ρόζµαρι Μαγκνταλένα Αλµπαχ-Ρέτι, δηλαδή Ρόµι Σνάιντερ (1938-1982). Η πριγκίπισσα «Σίσσυ» του 1955. Το πιο δηµοφιλές love story όλων των κοριτσιών.

Κι όµως η ζωή της ένα έπος από δράµατα, έρωτες, γάµους, διαζύγια, θανάτους και αυτοκτονίες.

Κάθε ευτυχία της Ρόµι Σνάιντερ και µια αθεράπευτη δυστυχία της. Παράδειγµα το «Σηµασία έχει ν' αγαπάς» (L Ιmportant cest d aimer). Η κορυφαία δηµιουργία της. Επτά χρόνια ύστερα από τον θρίαµβο της ταινίας, αποφασίζει να γεµίσει το στοµάχι της µε ένα σκασµό από χάπια και να βάλει τέρµα στο µαρτύριό της. Αδύνατον να αντέξει την απώλεια του γιου της. Και ποιος µπορεί. Οταν το 1981 το κορµί του Ντέιβιντ, του πρώτου παιδιού της, βρέθηκε καρφωµένο στα σίδερα ενός προστατευτικού κιγκλιδώµατος. Ούτε στους χειρότερους εφιάλτες µας.

Επτά χρόνια πριν, η Ροµίνα και η Ρuppet - έτσι την έλεγαν οι θαυµαστές της στην Αυστρία - που στο µεταξύ είχε ξεπετάξει έναν ακόµα γάµο µε τον γραµµατέα της Ντανιέλ Μπιασινί, συναντάει τον δαιµόνιο Πολωνό σκηνοθέτη Αντρζέι Ζουλάφσκι. Ολοι οι Πολωνοί των Εικαστικών (ζωγραφικής, κόµικς, φωτογράφοι και πάνω απ’ όλα σκηνοθέτες) είναι δαίµονες αληθινοί. Ο κατακερµατισµός από τα ιµάτια της πατρίδας τους, που άλλοτε τ’ αρπάζουν οι Γερµανοί, άλλοτε οι Ρώσοι, είναι αποτυπωµένος στο DΝΑ τους. Σα να έχουν υπογράψει συµβόλαιο µε τον Θεό και τον διάβολο µαζί.

Ο Ζουλάφσκι χοροπηδάει στο ίδιο, µε τον Πολάνσκι, τεντωµένο σχοινί. Απρόβλεπτος. Βίαιος, Σαρκικός. Ακραίος. Σαρωτικός. Το στίγµα του κολασµένου. Το 1940 γεννιέται στην Ουκρανία. Υστερα Τσεχοσλοβακία. Υστερα Πολωνία. Υστερα καταλήγει να σπουδάζει σινεµά στο Παρίσι. Υστερα πάλι Πολωνία. Βοηθός του Αντρζέι Βάιντα. Υστερα αρχίζει να σκηνοθετεί. Εκεί πάνω πέφτει στη λογοκρισία. Φοράει το καπέλο του και τους λέει «σύντροφοι, άντε γεια»!

Το Παρίσι το πρωτοκλασάτο, διεθνές άσυλο «ανιάτων». Παράδειγµα ο Costas Gavras. Παράδειγµα ο Κορνήλιος Καστοριάδης. Παράδειγµα ο Ξενάκης. Παράδειγµα ο θρυλικός σαξοφωνίστας Ντέξτερ Γκόρντον. Δεν γουστάρουν οι εταιρείες και οι Αµερικανοί αυθεντική Βe Βop; Ελάτε στο Παρίσι.

Η γαλλική κουλτούρα πουλάει τρελά. Μετά τον θρίαµβο της πρώτης του γαλλικής ταινίας, του «Σηµασία έχει ν’ αγαπάς« φυσικά, όλες οι Παριζιάνες στα πόδια του τρελού. Εκείνος όµως επιστρέφει στην Πολωνία. Με τις δάφνες, σου λέει, που απέκτησα θα κάµψω τον µηχανισµό. Τρίχες. Αρχίζει να γυρίζει το «Νa srebrnym globie» (δεν προβλήθηκε εν Αθήναις ποτέ), αλλά ο υπουργός Πολιτισµού µπουκάρει και όλα τα σταµατάει. Τι µακάκας, Θεέ µου. Νever Μind. Επιστρέφει και Ιζαµπέλ Αντζανί και Σοφί Μαρσό, µε την οποία απέκτησε ένα παιδί ύστερα από µια νύχτα φλογερή, εκλιπαρούν να κάνουν µαζί µια ιστορία ερωτική. Ετσι η Αντζανί καταλήγει πρωταγωνίστρια του «Ρossession», που εν Ελλάδι το 1981 προβλήθηκε µε τον πιασάρικο τίτλο «Μια γυναίκα δαιµονισµένη». Υπερβολές. Ο,τι είχε να πει ο Πολωνός το κατέθεσε µε µια ανάσα σ' αυτό το µνηµειώδες ντουέτο µε Ρόµι Σνάιντερ και Φάµπιο Τέστι.

Πώς; Οργανωµένος και ταυτόχρονα κουνηµένος εγκέφαλος ο τύπος. Αρχίζει να µοιράζει ένα πρωτοφανές, στη σύλληψή του, καστ. Από την Αυστρία η Ρόµι Σνάιντερ. Από την Ιταλία ο παιδαράς Φάµπιο Τέστι που µέχρι εκείνη τη στιγµή είχε περάσει από δεκάδες σπαγγέτι και περιπέτειες της σειράς. Του ‘φεξε που λένε. Από Γερµανία αλλά και Πολωνία ο Κλάους Κίνσκι ο σατανάς (1926-1991). Μια από τις πιο άσχηµες φάτσες της οθόνης, που από το σπέρµα του προέκυψε η Ναστάζια Κίνσκι, ένα από τα πιο λαχταριστά µωρά. Μοναδικός, αυθεντικός γάλλος του πρωταγωνιστικού καστ, ο Ζακ Ντιτρόν. Μέγιστο «εργαλείο». Ε, λοιπόν αυτή η ετερόκλητη οµάδα καταφέρνει να απογειωθεί παρέα µ’ ένα από τα πιο εκρηκτικά, ερωτικά µελοδράµατα όλων των εποχών!

Η Ναντίν Σεβαλιέ σπαταλάει το ταλέντο της παίζοντας σε σκουπίδια. Ο Σερβέ, ένας γοητευτικός φωτογράφος, την ερωτεύεται on the spot και για να την απαλλάξει από τη φτήνια αποφασίζει να χρηµατοδοτήσει το ανέβασµα του «Ριχάρδου Γ».

Τα λεφτά θα τα βρει από µια µαφία. Εκείνος θα φωτογραφίζει αληθινές σαδοµαζοχιστικές περιπτύξεις και η µαφία θα εκβιάζει τα θύµατά της. Η αληθινή Τέχνη πληρώνεται από την πορνογραφία και το έγκληµα. Συµβολικά µιλώντας. Και ο έρωτας πληρώνεται ακριβά. Η Ναντίν σε κλοιό καρδιάς. Από τη µια αγαπάει τον ευαίσθητο άντρα της, ο οποίος βρίσκεται στα πρόθυρα κατάρρευσης. Από την άλλη λατρεύει τον φωτογράφο. Δύο πλάσµατα τρελά, περικυκλωµένα ασφυκτικά. Αυτό το µελόδραµα που σε χέρια ελληνικά µοιάζει µε Φωσκολειάδα, καταλήγει σε πύραυλο που εκτοξεύει καρδιά, ανάσα και σώµα πολύ ψηλά. Γιατί σηµασία έχει να πονάς! Και η Ρόµι πόνεσε απελπιστικά. Ο Αλέν Ντελόν, µε την οποία σε φλογερό ειδύλλιο όταν το 1958 πρωτοβρέθηκαν µαζί σ’ ένα love story µε το όνοµα «Χριστίνα», άφησε στον τάφο της ένα σηµείωµα στα γερµανικά: Ποτέ άλλοτε δεν ήσουν τόσο όµορφη. Αγάπη µου, σε αγαπώ τρελά!

Συνιστώ επίσης

Από τους ρόλους και τις ερµηνείες της Ρόµι Σνάιντερ: «Η Δίκη» του Ορσον Γουέλς µε Αντονι Πέρκινς (1962), «Πισίνα» του Ζακ Ντερέ µε Αλέν Ντελόν, Μορίς Ρονέ και Τζέιν Μπίρκιν (1969), «Λούντβιχ» του Λουκίνο Βισκόντι µε Χέλµουτ Μπέργκερ, Τρέβορ Χάουαρντ και Σιλβάνα Μάγκανο (1972), «Η δολοφονία του Τρότσκι» του Τζόζεφ Λόουζι µε Ρίτσαρντ Μπάρτον και Αλέν Ντελόν (1972)
---
 Σημ.: την επιμέλεια της εικονογράφησης είχαν οι stavrovelonies