... να πεινάς με αξιοπρέπεια ...

*
Λιάνα Κανέλλη
***
*

Η ... αξιοπρεπής χούντα

Μας πήρε και μας σήκωσε η τρέχουσα γλώσσα των επαναλαμβανόμενων, σα ρετάρισμα πολυβόλου ακούγονται πλέον, όρων όπως η ...αξιοπρέπεια. Την πιπιλίζουν όλοι οι κυρίαρχοι δημοσιολογούντες και κατέχοντες τη δυνατότητα να παίρνουν αποφάσεις εξουσίας. Η χώρα πρέπει να έχει αξιοπρέπεια. Η διαδήλωση, αξιοπρέπεια. Η φτώχεια, αξιοπρέπεια. Κάτι εμετικές εκλύσεις θαυμασμού εκτοξεύονται για τους «καθώς πρέπει» καλοντυμένους της διπλανής πόρτας, που έμειναν ξαφνικά στον άσσο και βγαίνουν νύχτα στους σκουπιδοτενεκέδες από ντροπή και δεν κοιτάνε κατάματα την κάμερα όταν ο ρεπόρτερ ρωτάει το θεϊκό, πώς αισθάνεστε τώρα που είστε φτωχός. Το πράμα ξέφυγε. Και τώρα πρέπει να υπάρχει αξιοπρέπεια ή να λογίζεται ως αξιοπρέπεια, ότι το παιδί που λιποθυμάει απ' την πείνα στο σχολείο, το κάνει σιωπηλά και ήρεμα στο τέλος της μέρας χωρίς να ενοχλήσει το μάθημα...

Είναι αξιοπρεπής κάθε δήλωση και πράξη που δεν έχει σεξουαλικό περιεχόμενο ή σπόντα κι αποφεύγει το ρήμα γαμάω-ώ, συνηρημένο ή ασυναίρετο και κινήσεις του φραπέ στα μούτρα του οργάνου της τάξεως συνοδευόμενες από το ρήμα παίζω... Το πράγμα ξέφυγε. Θεωρείται αξιοπρεπής τίτλος η δήλωση «τους κάψανε για πλάκα» κι άλλα τέτοια ευφάνταστα της διάχυτης ανοχής απέναντι σε όντα αυτοανακηρυχθέντα σε μικροδικτάτορες της λευκής φυλής με τα πίσσα σκοτάδια μυαλά.

Πάνε δυο χρόνια και παραπάνω που έγραφα εδώ για τη λέξη - παγίδα, τη διαβόητη συναίνεση. Υστερα ήρθε ο πατριωτισμός, που κατά Στουρνάρα δε διακρίνεται σε αποθεματικά ταμείων και κέρδη τραπεζών ως προς το κόστος. Τώρα μας προκύπτει άλλο εργαλείο. Εύπεπτο, κατανοητό, ευρέως αποδεκτό ως μάσκα της βίας, το τέλειο υποκατάστατο του «λάιφ στάιλ». Αξιοπρέπεια. Είναι το κλειδί της επιβολής μέτρων, μεθόδων και πρακτικών χειραγώγησης μαζικών και ατομικών αντιδράσεων στη φρίκη των ημερών. Δίνεται ως εντολή. Ως αντάλλαγμα. Ως πολιτικό επιχείρημα. Προπάντων όμως ως άλλοθι. Εξαθλιωμένος ο κατώτατος μισθός και θεσμοθετημένος. Αλλά... εξασφαλίζει αξιοπρέπεια έναντι της ανεργίας. Αδυνατείς να πληρώσεις ληστρική εφορία. Ναι, αλλά σώζεις την αξιοπρέπειά σου με 36 ή 48 δόσεις και τ' αφεντικό μειδιά. Η ιδεολογική κωλοτούμπα δεν έχει αξιοπρέπεια. Η ιδεολογική κυβίστηση έχει. Ποιος αστός μπορεί να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του άμα καταδικάζει τις ναζιστικές βιαιότητες της καθημερινότητας, άμα ξεχνάει να βάλει στη φράση και κάτι από κόκκινο ολοκληρωτισμό.

Μ' αυτά και με κείνα πάει η λέξη στο σκουπιδοτενεκέ της υποκριτικής έκπληξης όταν αποκαλύπτεται πως ο παιδεραστής ήταν στρατιωτικός, εκπαιδευτικός, κλπ. καθ' όλα αξιοπρεπής κύριος της διπλανής πόρτας κι ο ληστοφονιάς Ελληνας κι όχι Αλβανός, αλλά σαν τέτοιος έμοιαζε στον αξιοπρεπή αυτόπτη μάρτυρα. Ωρες ώρες έχεις την εντύπωση πως το κοκτέιλ των τριών καμπαλέρος της επιθανάτιας μνημονοθεραπείας που λέγεται κυβέρνηση, έχει δώσει στους εκπροσώπους του ένα γλωσσάρι, όπως λέμε ένα στυλιάρι, για να πατάνε αφόρτιστες από πολιτικό περιεχόμενο λέξεις στα κεφάλια μας, την ώρα που πέφτει σύννεφο το βίαιο μπουνίδι των ταξικών πρέπει. Η αξία των πρέπει υπολογίζεται και τιμολογείται από το κεφάλαιο με λογιστική αξιοπρέπεια. Ο λαός για να είναι αξιοπρεπής χρειάζεται μόνο να σιωπά και να διατηρεί καθαρό και λαδωμένο το φτωχόμετρό του. Το φραστικό ξεβράκωμα της σοσιαλμιντιακής ελευθεριότητας δεν είναι βέβαια η αποτελεσματική αριστερή απάντηση στη φασιστική πλημμυρίδα σχολιάκηδων και αποψάκηδων. Που πνίγει τα αίτια της κρίσης στραγγαλίζοντας το ρήμα κρίνω, συστατικό και εργαλείο όχι μόνον της σκέψης, αλλά κυρίως της ελεύθερης σκέψης. Μάλλον νομιμοποιεί μπούληδες και τραμπουκόφατσες με ονοματεπώνυμο ή ψευδώνυμο. Μεταφέρει ομογενοποιημένα την πολιτική αντιπαράθεση απ' το δρόμο στην ηλεκρονική πίστα του επικοινωνιακού φαίνεσθαι. Κι εν τέλει, αφήνει την άρχουσα τάξη πραγματικά στην ησυχία της. Αξιοπρεπώς αραχτή. Αξιοπρεπώς κινητική εναντίον όλων, να κάααααθεται και ν' απολαμβάνει τη διαμάχη μεταξύ αυτών που το λένε «πουλί» κι αυτών που το λένε «φοίνικα»... Και χούντα και αξιοπρεπής.

---

Σημ.: την επιμέλεια της εικονογράφησης είχαν οι Stavrovelonies

*